Stel dat ik het avondgebed (maghrib) heb gemist en de tijd van het nachtgebed (isha) breekt aan. Wat moet ik dan doen?
Originele vraag
Stel dat ik het avondgebed (maghrib) heb gemist en de tijd van het nachtgebed (isha) breekt aan. Dien ik dan eerst mijn gemiste avondgebed in te halen of eerst het nachtgebed op tijd te verrichten, oftewel: hoe zit het met de volgorde van de gebeden in deze kwestie?
Antwoord
Als de persoon die het gebed zal verrichten sahibut-tertib is dan behoort deze persoon op volgorde eerst de gemiste gebeden in te halen en vervolgens het gebed te verrichten wat op dat moment aan de gang is. Indien de persoon in kwestie geen sahibut-tertib is, dan kan die de gemiste gebeden uitstellen op dat moment.
Een sahibut-tertib die een farz gebed of salatul-witr, wat wadjib is volgens Imam Ebu Hanife, mist zonder een geldig excuus, of het gebed niet op tijd uitvoert door een excuus wat niet de kwalificatie heeft van bijvoorbeeld een menstruatie- en kraambedperiode, wat vrijstelling geeft voor het bidden, dient het gemiste gebed eerst in te halen alvorens het gebed uit te voeren van dat tijdstip.
Wanneer bijvoorbeeld iemand die sahibut-tertib is en zich verslaapt tijdens fedjr, dan moet diegene eerst fedjr bidden voordat duhr ingaat. Volgens Imam Muhammed is het gebed ongeldig wanneer eerst duhr wordt gebeden en op een later tijdstip fedjr wordt ingehaald, dit omdat de persoon in kwestie geen rekening heeft gehouden met de volgorde van de gebeden. Volgens Ebu Yusuf is het gebed dan niet ongeldig, maar wordt het gebed beschouwd als nafile. Volgens Ebu Hanife kan op dat moment nog niets gezegd worden over de geldigheid van dat gebed. Volgens Ebu Hanife zit het namelijk zo dat wanneer deze persoon hierna zonder fedjr ingehaald te hebben de 5 gebeden op tijd verricht, al deze gebeden acceptabel zijn, maar wanneer deze persoon voor het op tijd bidden van 5 gebeden, fedjr inhaalt, worden de gebeden daardoor ongeldig en moeten ze opnieuw ingehaald worden.
Het bewijs dat sahibut-tertib zich moet houden aan de volgorde van de gebeden in een dergelijke kwestie komt voort uit een overlevering van de Profeet (saw) tijdens de slag bij de Gracht in Medina. Uit deze overlevering blijkt dat de Profeet (saw) tijdens deze slag vier gebeden heeft gemist en vervolgens op volgorde alles heeft ingehaald en daarna pas het gebed van dat moment heeft gebeden. De overlevering van Ibn Omer is een ander bewijs in deze kwestie:
Sahibut-tertib is uitgezonderd in de volgende drie gevallen:
- Wanneer de gebeden die gemist zijn buiten salatul-witr zes of meer zijn.
- Wanneer er zo weinig tijd is dat je het gemiste gebed(en) niet kan inhalen.
- Wanneer je het je niet kan herinneren dat je een gebed gemist had tijdens het bidden van het gebed van die tijd.
Wanneer je uitgezonderd bent als sahibut-tertib hoef je je niet te houden aan de regels met betrekking tot het inhalen van het gebed en de volgorde. Buiten de tijden dat het mekruh is om te bidden, kun je je gebeden inhalen wanneer je dat zelf wilt. Na fedjr of asr kun je ook gebeden inhalen zo lang het niet valt in de tijden die mekruh zijn.
Kortom: als sahibut-tertib moet je eerst je gebed inhalen die je gemist hebt en daarna pas het gebed uitvoeren van dat moment. Wanneer je geen sahibut-tertib bent, kun je ook je gebed inhalen na het gebed dat op dat moment farz is.
Footnotes
- ^ Zeylaï, Nasbur-raye, II:62
“Wie van jullie zijn gebed niet op tijd kan verrichten en dat pas herinnert tijdens het bidden achter de imam, laat hem zijn gebed afmaken en vervolgens het gebed inhalen die hij was vergeten. Hierna moet hij het gebed die hij heeft gebeden achter de imam opnieuw bidden.”[1]